Galeria Posiedzenia Komisji

Prace w komisjach senackich – 30 lipca 2020 r.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej przyjęła bez poprawek ustawę o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom zesłanym lub deportowanym do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1956 (projekt prezydencki), przewidującą przyznanie takim osobom jednorazowych świadczeń pieniężnych w wysokości proporcjonalnej do długości przebywania na zesłaniu lub deportacji. Za każdy miesiąc podlegania w latach 1939–56 tego rodzaju represji ma przysługiwać 200 zł; jednorazowe świadczenie nie może wynieść mniej niż 2,4 tys. zł. Szacuje się, że z ustawy skorzysta ok. 22 tys. osób; biorąc pod uwagę średni czas przebywania na zesłaniu, świadczenie może wynieść 13,2 tys. zł. Koszt wypłaty świadczeń oszacowano na ok. 290 mln zł. Jak mówił minister Andrzej Dera z Kancelarii Prezydenta RP, te świadczenia to rekompensaty dla osób, które nigdy nie dostały odszkodowania od ZSRR – w przeciwieństwie do osób poszkodowanych przez hitlerowskie Niemcy. „Dlatego fakt, że wypłaci je państwo polskie, ma wymiar symboliczny” – powiedział. Zdaniem przewodniczącego komisji senatora Jana Filipa Libickiego (KP-PSL), planowane świadczenie to znak, że nasze państwo  o tych poszkodowanych osobach pamięta.

Na wniosek senator Magdaleny Kochan  (KO) komisja odrzuciła ustawę o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy), która wprowadza do polskiego prawa przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 28 czerwca 2018 r. Przewiduje ona m.in., że po okresie delegowania pracownik będzie objęty prawem kraju przyjmującego. Nowela ograniczy okres delegowania pracowników do 12 miesięcy z możliwością przedłużenia go o 6 miesięcy na podstawie umotywowanego powiadomienia. Celem dyrektywy jest rozwiązanie problemu nieuczciwych praktyk i promowanie zasady, że za tę samą pracę w tym samym miejscu powinno przysługiwać to samo wynagrodzenie, a także zapewnienie uczciwych warunków wynagrodzenia pracownikom delegowanym i równych warunków konkurencji między przedsiębiorstwami delegującymi pracowników a lokalnymi przedsiębiorstwami w kraju przyjmującym. Do ustawy szereg uwag miał senacki legislator. Senatorowie Koalicji Obywatelskiej byli za odrzuceniem ustawy głównie z tego powodu, że zawiera ona zapisy nie  mające nic wspólnego z delegowaniem pracowników, czyli z treścią dyrektywy unijnej. Zwłaszcza oprotestowane zostało umieszczenie w ustawie zapisów dotyczących reguły wydatkowej.

Komisja Ustawodawcza zdecydowała o podjęciu inicjatywy ustawodawczej nowelizującej ustawę o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Senatorowie chcą, by o odszkodowanie lub zadośćuczynienie mogli ubiegać się także obywatele Polski, których działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego rozpoczęła się na terytorium Polski, ale w efekcie zmiany granic kontynuowana była poza tym terytorium.

Zgodnie z obowiązującym prawem uprawnienie do ubiegania się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przysługuje wyłącznie osobom mieszkającym obecnie bądź w chwili śmierci w Polsce, jeżeli były represjonowane przez radzieckie organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości lub organy pozasądowe, działające na obecnym terytorium Polski w okresie od dnia 1 lipca 1944 r. do dnia 31 grudnia 1956 r. oraz na terytorium Polski w granicach ustalonych w Traktacie Ryskim, w okresie od dnia 1 stycznia 1944 r. do dnia 31 grudnia 1956 r., za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności.

Projektowana nowelizacja zainspirowana została stanowiskiem Rzecznika Praw Obywatelskich.  RPO wskazał, że o ile przesłankę domicylu można uznać za uzasadnioną w stosunku do osób, które były represjonowane i same składają wniosek o odszkodowanie, o tyle w odniesieniu do osób, które poniosły śmierć wskutek represji władz radzieckich za walkę o niepodległy byt Państwa Polskiego, a mieszkały i zmarły na terenach, które Polska utraciła dopiero w lutym 1946 r. – przesłanka domicylu w chwili śmierci jest nieracjonalna. Skutkuje ona faktycznym i prawnym wykluczeniem możliwości dochodzenia roszczeń przez osoby najbliższe represjonowanych. W związku z tym, według RPO, obowiązująca w tym zakresie regulacja może budzić wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnej zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przezeń prawa, a także zasady równości.

Senatorowie uznali tę inicjatywę za bardzo potrzebną i symboliczną.

Komisja ustawodawcza przyjęła projekt Uchwały  w 100. rocznicę II Powstania Śląskiego oraz  Uchwały w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej i jej zapomnianych bohaterów.